Iemand die hoogbegaafd is, kan zichzelf zijn/haar hele leven lang als anders ervaren. Waarbij je vaak van kinds af aan merkt dat mensen in je omgeving anders reageren dan jij, anders tegen dingen aankijken, anders voelen... Tegelijk kan ook de omgeving op jou anders reageren, omdat ze je niet begrijpen. Maar hoe komt dit en wat is het?
De uitdaging bij hoogbegaafdheid kan zijn dat je een positieve lading geeft aan je ‘anders zijn’. Misschien trek je wel de conclusie, vaak onbewust, dat hoe anderen praten, denken, voelen en handelen normaal is en dat jij afwijkt van die norm. (H)erkenning van hoogbegaafdheid kan helpen in te zien dat er met jouw ‘anders zijn’ niks mis is. Je bent alleen ‘anders bedraad’ en hebt in je ‘anders zijn’ juist wat te bieden.
Meer dan alleen een IQ-score
Iemand die hoogbegaafd is, heeft een IQ-score van boven de 130. Het verschil in intelligentie tussen een hoogbegaafd – en een gemiddeld persoon, is even groot als tussen een gemiddeld intelligent persoon en iemand met een zeer lage intelligentie. Dit verschil is groot en maakt een belangrijk onderdeel uit van je ‘anders bedraad’ zijn. Maar hoogbegaafdheid is meer dan alleen een hoog IQ. Maar wat is het dan wel?
Definitie
Er zijn verschillende definities van hoogbegaafdheid. Zoals uit het Delphimodel: ‘’Een snelle en slimme denker, die complexe zaken aankan. Autonoom, nieuwsgierig en gedreven van aard. Een sensitief en emotioneel mens, intens levend. Hij of zij schept plezier in creëren.’’
Of van de National Association for Gifted Children: ‘’Hoogbegaafdheid houdt in dat je de potentie hebt om tot de top 3-5% van de bevolking te behoren op één of meer van deze gebieden: 1) algemeen intellectueel vermogen; 2) specifieke wetenschappelijke aanleg; 3) creatief denkvermogen; 4) talent voor visuele of uitvoerende kunsten; en/of 5) aanleg voor leiderschap.’’
Kenmerken
Hoogbegaafdheid gaat vaak samen met onder andere een verhoogd bewustzijn van jezelf en de wereld om je heen; snel denken en schakelen; een sterk rechtsvaardigheidsgevoel en grote gevoeligheid. Deze kenmerken kunnen zowel gewaardeerd worden als op weerstand stuiten.
Iemand met hoogbegaafdheid kan bijvoorbeeld snel complexe situaties inschatten en scherpe analyses maken. Heb je geleerd dit op een opbouwende manier in te brengen en staat je omgeving hiervoor open, dan brengt dit mooie mogelijkheden en zal je tot je recht kunnen komen. Het kan ook als bedreigend of irritant worden ervaren. Dit kan leiden tot bijvoorbeeld onzekerheid en onderpresteren. Zo kan een versterkt bewustzijn, wat zich uit in zelfreflectie, interesse in geschiedenis, politiek, evolutie of het voortbestaan van de mensheid, bij een ontmoeting met een gelijkgestemde stof tot verdieping geven. Terwijl het bij anderen kan leiden tot elkaar niet kunnen vinden, met mogelijk gevoelens van eenzaamheid als gevolg.
Uitdagingen en kansen
Al met al biedt hoogbegaafdheid zowel kansen als uitdagingen. Het kan een hele uitdaging zijn om, als je onvoldoende bent gestimuleerd of ondersteund, niet op te geven. Of als je als kind nooit veel moeite hebt hoeven doen, in je latere leven te leren omgaan met faalervaringen en doorzettingsvermogen en discipline te ontwikkelen.
Tegenover dit alles staat dat als je wél de juiste begeleiding hebt gekregen als kind, je jezelf toestaat om te mogen leren door vallen en opstaan en een passende werkomgeving weet te vinden, je veel te bieden hebt! Met scherpe analyses, een vooruitziende blik, een rijke gevoelswereld, creativiteit en een kritische kijk kun je een belangrijke bijdrage aan je werkplek of zelfs de maatschappij leveren.
Vermoeden?
Wanneer je het vermoeden hebt dat je hoogbegaafd bent, zou je een intelligentieonderzoek kunnen laten doen. Dit geeft inzicht over je intelligentie, maar hier zijn wel wat kanttekeningen over te maken. Maar dat is voer voor een heel nieuw blog! Daarnaast kan een belangrijke stap zijn om te kijken wat jij herkent in de aspecten van hoogbegaafdheid en wat jij nodig hebt om je potentieel te benutten. Verdiep je eens in hoogbegaafdheid, bijvoorbeeld door het gratis e-book van Adrienne van den Bos te downloaden of het boek Meer dan intelligent van Tessa Kieboom en Kathleen Venderickx te lezen. Als je wilt, kun je ook voor jezelf uitzoeken welke omgeving of omgevingsfactoren jou doen floreren, en hoe je hier stap voor stap naartoe kunt gaan werken.
