Het prikkelbaar darm syndroom, wat is dat nou eigenlijk?

Heb je zelf regelmatig last van je buik of ken je iemand in je buurt die regelmatig darmklachten heeft? Dat is niet zo gek want 5 tot 20% van de mannen en 15 tot 20% van de vrouwen in Nederland kampt met het prikkelbaar darm syndroom (PDS). Je hebt PDS wanneer je regelmatig buikklachten en  problemen met ontlasting hebt. Het is dus best een breed en vaag begrip. Hoe ontstaat PDS en is er een oplossing?

Wat is de oorzaak?

Het is nog steeds niet helemaal duidelijk waardoor PDS precies ontstaat. Er zijn een tal van verschillende mogelijke redenen die waarschijnlijk te maken hebben met het ontstaan van PDS. Echter zijn er wel steeds meer aanwijzingen dat PDS te maken heeft met de samenwerking tussen darmen en hersenen.

Communicatie tussen hersenen en darmen

Bij mensen met PDS sturen  de darmen eerder een pijnsignaal naar de hersenen. Bij kleine prikkels in de darmen die een ander niet zou voelen kan het bij mensen met PDS al pijn veroorzaken. Er is dus een soort verstoring in de communicatie tussen darm en hersenen. Deze verstoring heeft waarschijnlijk te maken met de serotonine aanmaak in de darmen. Serotonine is een stof die belangrijk is in de communicatie tussen darmen en hersenen. Het zorgt ervoor dat de darmen kunnen aanspannen en ontspannen waardoor voedsel goed door de darm kan worden geleid. Een verstoring in de serotonine aanmaak kan leiden tot diarree of juist verstopping. Serotonine heeft ook een belangrijke rol in onze emotie, het wordt ook wel het geluk hormoon genoemd. Dit kan een verklaring zijn voor de relatie tussen darmklachten en mentale klachten.   

Darm-microbioom (alle levende “beestjes” in onze darm, denk aan bacteriën)

Er is een verschil in het darm-microbioom tussen mensen met PDS en mensen zonder PDS. Bij mensen met PDS is er sprake van een verhoging in schadelijke bacteriën, waardoor er minder ruimte is voor de goede bacteriën. Dit kan het gevolg zijn van verschillende factoren zoals voeding, medicijn gebruik, genetische aanleg en ziektes. 

Beschadiging van de darmwand

Door bijvoorbeeld een ontsteking of infectie in de darmwand kunnen er beschadigingen ontstaan. De darmwand is erg belangrijk aangezien het een barrière is tussen de buiten wereld en de binnenkant van ons lichaam.  Door beschadigingen kunnen er schadelijke stoffen naar binnen wat klachten kan geven. Daarnaast kunnen ook zenuwen in de wand van de darm beschadigd raken waardoor signalen niet meer goed kunnen worden doorgegeven aan de darm, dit kan leiden tot diarree of obstipatie.

• Voeding

Misschien klinkt het voor de hand liggend maar we gaan het toch zeggen: groente, groente, groente! Daarnaast is het belangrijk om gevarieerd en vezelrijk te eten. Vaak zijn mensen met PDS in eerste instantie een beetje angstig voor vezels, aangezien het een opgeblazen gevoel kan veroorzaken. Arts en professor Ben Witteman verteld uit ervaring met PDS patiënten dat dit opgeblazen gevoel een tijdje duurt, maar daarna zul je vooral voordeel van vezel ervaren. Zie hierboven het filmpje van Ben Witteman over PDS en vezels. 

• Beweeg

Je darm houd niet van stilzitten. Bewegen zorgt voor een betere spijsvertering en minder verstopping. Hiernaast heeft bewegen veel positieve effecten op je mentale gezondheid, je voelt je energieker!

• Stress

Het is niet makkelijk, maar probeer stress te vermijden. Stress kan darmklachten sterk beïnvloeden. Pak genoeg rust en probeer genoeg te bewegen, dit werkt stress verlagend. 

• Slaap

PDS klachten kunnen flink veel energie kosten, daarom is het belangrijk om een goede nachtrust te hebben. Dit is niet makkelijk, als je kon slapen wanneer je zou willen slapen dan zou slapen voor niemand een probleem zijn. Helaas werkt het niet zo en komt de ene moeilijker in slaap dan de ander. Je zou wel kunnen letten op cafeïne en alcohol inname, dit kan je slaap kwaliteit verslechteren. Daarnaast kun je letten op je ritme. Een goed ritme kan ook helpen bij beter slapen.